Krajowy Rejestr WierzytelnościWindykacja należności: Przedawnienie roszczeń

Przedawnienie roszczeń

O terminach przedawnień możemy przeczytać w Kodeksie cywilnym art. 117 – 125.
Art. 117  kc.

§ 1. Z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych, roszczenia majątkowe ulegają przedawnieniu.

§ 2. Po upływie terminu przedawnienia ten, przeciwko komu przysługuje roszczenie, może uchylić się od jego zaspokojenia, chyba, że zrzeka się korzystania z zarzutu przedawnienia. Jednakże zrzeczenie się zarzutu przedawnienia przed upływem terminu jest nieważne.

Otóż roszczenie przedawnione istnieje i jest nadal wymagalne. Wierzyciel jak najbardziej może sprzedać taki dług firmie windykacyjnej. Jeżeli zdecyduje się skierować sprawę do sądu, dłużnik musi się liczyć z tym, że to sąd bada czy nie nastąpiły z jego strony świadome, celowe zaniechania czy powody, aby tego długu nie spłacać.
Sąd nie uwzględnia upływu terminu przedawnienia z urzędu. Zarzut taki musi podnieść dłużnik!

Ogólnie uznaje się, że jeżeli dług jest przedawniony to nikt takiej sprawy nie będzie chciał kierować do sądu, ponieważ wiąże się to z kosztami a sądy przychylają się do podniesionych  zarzutów przedawnienia.

Należy pamiętać tutaj o następujących kwestiach:

• przedawnienie roszczenia nie jest uwzględniane z urzędu, to dłużnik musi podnieść taki zarzut, jeżeli tego nie zrobi będzie musiał spłacić zobowiązanie
• przedawnieniu podlegają wyłącznie roszczenia majątkowe a wyjątek stanowią jedynie roszczenia niemajątkowe wynikające ze stosunku pracy
• roszczenie windykacyjne dotyczące nieruchomości nie przedawnia się
• czas każdego roszczenia wydłuży się do 10 lat, jeżeli dłużnik uzna roszczenie lub będzie toczyła się w sprawie jakakolwiek czynność przed sądem.

Kiedy zatem zaczyna biec termin przedawnienia? Od dnia, kiedy to roszczenie stało się wymagalne. Kodeks cywilny reguluje terminy spełnienia świadczenia (art. 455 – 458) i mówi o tym, że jeżeli w umowie nie jest określony przez strony termin spełnienia świadczenia, powinno być ono wykonane niezwłocznie po wezwaniu dłużnika do uregulowania zobowiązania.

Jakie terminy przedawnienia występują w polskim prawie (według kodeksu cywilnego)?
W polskim prawie zadłużenia przedawniają się po upływie 3 lub 10 lat. Istnieją od tej zasady wyjątki:
Umowa o dzieło – dwa lata od momentu oddania dzieła lub, jeżeli dzieło nie zostało oddane – od dnia, w którym zgodnie z umową miało być oddane.
Umowa rachunku bankowego – dwa lata, jednak nie dotyczy to roszczeń o zwrot wkładów oszczędnościowych.
Mandat za jazdę komunikacją miejską bez ważnego biletu – jeden rok.
Umowa przewozu – rok od dnia wymagalności roszczenia
Roszczenia o świadczenia okresowe np. raty kredytowe, czynsz najmu, roszczenia związane z prowadzeniem działalności gospodarczej – trzy lata.

Zgodnie z art. 125 KC roszczenie stwierdzone prawomocnym orzeczeniem sądu przedawnia się po 10 latach, choćby termin tego roszczenia był inny.

Pomimo instytucji przedawnienia firmy windykacyjne kierują takie sprawy do sądu, jeżeli tylko dłużnik nie podniesie zarzutu przedawnienia. Również osoby prowadzące działalność gospodarczą chętnie sprzedają takie długi, tym samym pozbywają się problemu.
Dłużnikom często wydaje się, że termin przedawnienia jest równoznaczny z umorzeniem zobowiązania, jest to błędne pojęcie i nie należy mylić tych dwóch sytuacji.

Pamiętać trzeba również o jednej bardzo ważnej kwestii, a mianowicie za przedawniony dług można zostać wpisanym do rejestru dłużników, które prowadzą Biura Informacji Gospodarczej.

Terminy przedawnienia ulegają zawieszeniu i przerwaniu
Co zrobić, aby nie dopuścić do przedawnienia się roszczeń?
Podstawową instytucją, która pozwala zapobiec przedawnieniu jest tzw. przerwanie biegu przedawnienia.

Następuje ono:

• przez każdą czynność przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym, przedsięwzięta bezpośrednio w celu dochodzenia, ustalenia, zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia. Najczęściej jest to wniesienie pozwu, zawezwanie do próby ugodowej przed sądem lub złożenie wniosku do komornika o wszczęcie egzekucji
• wszczęcie mediacji
• uznanie roszczenia przez osobę, przeciwko której przysługuje

 

Terminy przedawnienia roszczeń wynoszą:

• 1 rok – mandat za jazdę bez ważnego biletu, umowa spedycji
• 3 lata -  roszczenia o świadczenia okresowe np. czynsz, raty kredytowe, alimenty, roszczenia związane z prowadzeniem działalności gospodarczej, roszczenia pracodawcy i pracownika ze stosunku pracy, sprawy bankowe, telekomunikacyjne
• 10 lat – dla wszystkich roszczeń stwierdzonych prawomocnym orzeczeniem sądu (np. BTE, nakaz zapłaty)